Malowanie starej elewacji - jak przygotować się do odnowienia ścian zewnętrznych domu?

Kiedy warto zdecydować się na malowanie elewacji?

Malowanie fasady domu należy przeprowadzić, gdy na ścianach pojawiły się nieestetyczne plamy, zacieki, grzyb lub pęknięcia. W zależności od jakości materiałów użytych do wykonania elewacji oraz od warunków zewnętrznych (na przykład zanieczyszczenia powietrza wynikającego z usytuowania domu) – będzie to okres od kilku do nawet kilkunastu lat. Czas upływający od ostatniej renowacji nie powinien jednak być tu żadnym wyznacznikiem – powinien nim być wygląd powierzchni ścian zewnętrznych domu oraz ich stan techniczny.

Prace warto zaplanować sobie na okres dłuższej słonecznej i suchej pogody. O ile ewentualne czyszczenie ścian możemy wykonać w czasie niewielkiego deszczu, o tyle nakładanie nowego tynku lub samo malowanie wymaga odpowiedniej temperatury i wilgotności powietrza. Idealnym terminem będzie więc późna wiosna lub jesień, jeśli jest ciepła i sucha.

Etapy prac przed malowaniem elewacji

Jak już wspomnieliśmy, powierzchnię ścian należy przygotować do malowania. Jeśli ten etap prac pominiemy, nie uda się uzyskać optymalnej przyczepności powierzchni – nowa farba może pękać i odpadać, szybko też pojawią się prześwity pokrytego nią brudu. Samo malowanie nie załatwi też problemu grzybów czy pleśni – tutaj pomoże wyłącznie porządne odgrzybianie powierzchni specjalistycznymi środkami, na szczęście są one łatwo dostępne i skuteczne.

Podsumowując – nowa powłoka malarska będzie tak trwała i estetyczna jak solidnie będzie przygotowane podłoże dla niej. Dlatego też na tym właśnie etapie prac warto się szczególnie skupić i unikać podążania drogą na skróty. Malowanie elewacji krok po kroku – oto nasze praktyczne wskazówki.

Określenie zakresu prac koniecznych do wykonania

Aby prace przebiegały sprawnie, należy najpierw określić, co w ogóle jest do zrobienia. W ten sposób możesz się do zadania przygotować i uniknąć marnowania czasu na zamawianie kolejnych materiałów czy narzędzi. Obejrzyj więc dokładnie całą elewację. Określ czy jest tylko zakurzona, czy też obecne są na niej ślady tłustego brudu? Sprawdź, czy nie pojawiły się wykwity grzybów i pleśni. W jakim stanie jest tynk? Czy jest popękany, oddziela się od podłoża (wystarczy w niego postukać – “głuchy” odgłos świadczy o tym, że tynk odwarstwia się od ściany), a może już kruszy się i odpada?

W zależności od tego, w jakim stanie jest elewacja Twojego domu, przygotowanie podłoża będzie miało różny przebieg. Jeśli fasada jest po prostu brudna – wtedy wystarczy ją wyczyścić. A co, jeśli tynk popękał albo rozwinął się na nim grzyb? To zwiększy wprawdzie zakres prac, ale i z tym problemem sobie poradzisz.

Zakup materiałów i narzędzi – jak wybrać odpowiednie?

W zależności od tego, jakie prace będziesz musiał przeprowadzić, będą Ci potrzebne różnego rodzaju narzędzia i materiały. Należą do nich:

• mycie – do mycia elewacji wykorzystaj myjkę ciśnieniową. Jeśli jej nie masz, możesz użyć węża ogrodowego i szczotki z długim kijem;
• odgrzybianie – zabrudzenia takie usuniesz specjalistycznymi preparatami powstrzymującymi rozwój pleśni. Stosuj je zgodnie z zaleceniami producenta. Jest to etap niezbędny, jeśli na elewacji pojawiły się grzyby i pleśń – pamiętaj, że ich mechaniczne usunięcie nie przyniesie długotrwałego efektu, tworzą one wnikające do podłoża (tynku) grzybnie;
• usuwanie uszkodzeń tynku – malowanie elewacji nie przyniesie efektów, jeśli ściany zewnętrzne są popękane. Małe, niezbyt rozległe rysy możesz oczyścić, zagruntować i uzupełnić masą szpachlową. Jeśli jednak tynk uległ poważniejszym uszkodzeniom – popękał lub odspoił się – trzeba będzie go z tych miejsc usunąć (wraz z miejscem wokół uszkodzenia) i nałożyć nowy. Wtedy będziesz musiał kupić odpowiednią ilość opakowań tynku, taśmę zbrojącą, szpachelki, mieszadło i wiadro do przygotowania zaprawy;
• gruntowanie – do gruntowania elewacji potrzebne Ci będą grunt oraz pędzel z długim włosiem;
• malowanie ścian – potrzebne Ci będą farby do malowania elewacji, pędzel lub wałek na teleskopowej rączce, wiaderko i kratka. Świetnie sprawdzają się też agregaty do elewacji – pozwalają zaoszczędzić mnóstwo czasu. Dzięki nim można aplikować znacznie cieńsze niż w przypadku pędzla warstwy farby, a więc i zużycie materiału jest wyraźnie mniejsze.

Czyszczenie elewacji

Elewację należy myć dokładnie tak samo jak okna domu czy inne elementy zewnętrzne – osadzające się na nich zabrudzenia takie jak kurz czy pył łatwo usuniesz czystą wodą. Jak już wspomnieliśmy, bardzo dobrze sprawdza się myjka ciśnieniowa albo wąż ogrodowy. Przy silniejszych zabrudzeniach warto do wody dodać nieco profesjonalnego środka do mycia elewacji, a następnie starannie spłukać całą ścianę. Zanim przejdziemy do kolejnego etapu, powinna ona dobrze wyschnąć.

Tynk – naprawiać czy usuwać?

Jeśli tynk nie ma wyraźnych, rozległych pęknięć, to oczywiście najlepszym rozwiązaniem będzie jego naprawa. Zarysowania wystarczy starannie oczyścić i zagruntować, a na drugi dzień wypełnić zaprawą. Jeśli pęknięcia są głębsze, należy usunąć niewielką ilość tynku wokół nich, i dopiero wtedy oczyścić, zagruntować i uzupełnić zaprawą po uprzednim zabezpieczeniu taśmą z włókna szklanego.

Najwięcej problemu może przysporzyć miejsce, w którym tynk odspoił się – należy wtedy usunąć całą jego warstwę w miejscu oddzielenia od podłoża i jeszcze nieco wokół. Dopiero wtedy można przystąpić do naprawy, takim samym schematem jak w przypadku pęknięć.

Usunięcie tynku jest koniecznością jedynie w przypadku, gdy na całej ścianie lub fasadzie uległ on poważnemu uszkodzeniu. Wówczas próby naprawienia każdego miejsca z osobna będą zbyt czaso- i pracochłonne – usunięcie go i nałożenie tynku od nowa będzie znacznie prostsze.

Gruntowanie elewacji

Gruntowanie ma na celu zmniejszyć nasiąkliwość podłoża. Dzięki temu zwiększa się przyczepność nowej powłoki i obniża zużycie farby. Dodatkowo grunt utwardza powierzchnię podłoża, poprawia jego spoistość, zabezpiecza przed rozwojem grzybów i pleśni oraz powstawaniem wykwitów solnych. Tego etapu prac nie warto więc pomijać.

Rodzaj gruntu należy dobrać do rodzaju tynku i zawsze wybierać produkty dobrej jakości. Zanim go zaaplikujemy, należy pozostawić tynk do całkowitego wyschnięcia, a więc nawet na czas od dwóch do czterech tygodni.

Wybór farby elewacyjnej

Kiedy już wszystkie prace przygotowawcze zostały wykonane, przychodzi czas na wybór farby i malowanie. Wybierając farbę elewacyjną należy się kierować nie tylko jej ceną i kolorem – dobra farba powinna spełniać następujące kryteria:

• być dopasowana do rodzaju zastosowanego tynku,
• mieć wysoką odporność na zanieczyszczenia – przede wszystkim w miastach i bliskim sąsiedztwie dróg,
• farba powinna być odporna na działanie promieni UV – dłużej zachowa swój kolor,
• dobrze kryć powierzchnię,
• mieć wysoką wydajność.

Nie ma jednego, uniwersalnego przepisu na wybór dobrej farby – zależy on od wielu indywidualnych uwarunkowań, które należy wziąć pod uwagę. Ile farby należy kupić? To zależy, czy zdecydujesz się na malowanie hydrodynamiczne agregatem, czy też ręczne – wałkiem lub pędzlem.

Malowanie elewacji

Farba elewacyjna została już wybrana, można brać się za malowanie. Jak? Na pewno najprościej pracę tę wykonać za pomocą agregatu – ma specjalny pojemnik na farbę lub zaciąga bezpośrednio z wiaderka z farbą, więc nie musisz co chwilę sięgać do wiaderka, aby zamoczyć wałek w farbie. Wystarczy tylko wykonywać ręką długie, nachodzące na siebie pasy.

Kilka dni pracy wystarczy, aby pięknie odnowić starą elewację i cieszyć się jej urodą przez kolejne lata.