Przygotowanie elewacji do malowania
Zanim będzie można przejść do właściwej akcji malowania, trzeba się do tego odpowiednio przygotować. Na samym początku konieczny będzie dobór odpowiedniej farby i przygotowanie podłoża pod malowanie.
Jak dobrać farbę do elewacji?
To, jaką farbę należy wybrać, jest uzależnione od materiału, którym pokryta jest elewacja. Rodzaj tynku będzie zatem determinował typ farb, jakie będzie można użyć. Zadanie jest prostsze, jeśli nie jest to pierwsze malowanie – wtedy wystarczy sprawdzić, jakiej farby użyto poprzednio. W innym wypadku trzeba będzie zwrócić uwagę na zależność między danym podłożem a rodzajami farb elewacyjnych. W dużym skrócie wygląda ona następująco:
- tynk cementowy/mineralny, beton, cegła — farby akrylowe, wapienne, cementowe, silikonowe, silikatowe lub silikatowo-silikonowe,
- tynk akrylowy — farby akrylowe lub silikonowe,
- tynki silikatowe — farby silikatowe lub silikatowo-silikonowe,
- tynki silikonowe — wyłącznie farby silikonowe.
Drewniane elementy, jeśli jakieś są, powinno się malować specjalnymi farbami do drewna lub lakierować.
Następnym krokiem będzie dobór właściwości farb. Dobrą farbę elewacyjną powinny cechować: wysoka odporność na promieniowanie UV, warunki atmosferyczne (w tym wilgoć), korozję biologiczną oraz szorowanie. Dobrze jest też wybrać farbę hydrofobową (co przekłada się na lepszą odporność na zabrudzenia) oraz mogącą maskować mikropęknięcia i rysy. Szczegółowe informacje powinny znajdować się na pojemnikach z farbą.
Trzeba przy tym pamiętać, że to, jakie właściwości będą potrzebne, zależy w dużej mierze od umiejscowienia budynku. Kiedyś był to poważny problem, gdyż trzeba było rezygnować z jednych na rzecz drugich. Na szczęście to już tylko pieśń przeszłości – nowoczesne farby elewacyjne łączą w sobie wiele korzystnych cech, co dodaje im uniwersalności.
Kolejną ważną kwestią jest kolor – wbrew pozorom nie jest to parametr czysto estetyczny. Oprócz wpasowaniu się w gust mieszkańców danego domu powinien także dobrze komponować się z resztą budynku (np. dachem) i najbliższym otoczeniem architektonicznym. Ponadto kolor przekłada się też w dużym stopniu na nagrzewanie się budynku – ciemna farba pochłania znacznie więcej promieniowania słonecznego, co może prowadzić do przegrzania się domu. Nie jest to tylko kwestia komfortu – pod wpływem zgromadzonego ciepła powierzchnia będzie się naprężać i może pękać (zwłaszcza w przypadku tynków w systemie BSO – bezspoinowym systemie ocieplenia). Najlepsze więc będą jasne, pastelowe barwy – dzięki temu unikniemy ryzyka przegrzania elewacji. Ciemniejsze farby lepiej zostawić na wnętrza i niewielkie elementy dekoracyjne.
Wyboru kolorów najlepiej jest dokonywać przy świetle dziennym lub możliwie najbliższych jemu warunkach – to, co wydawało się idealne pod sztucznym światłem w sklepie, może mieć się nijak do ostatecznego efektu na ścianie.
Jak przygotować ściany elewacji do malowania?
Po pierwsze, trzeba dokładnie przyjrzeć się ścianom i ocenić ich stan. Wszelkie pęknięcia, uszkodzenia czy odbarwienia (w tym te od wilgoci) wpływają bowiem negatywnie na przyczepność farb i trzeba je będzie usunąć (wliczając w to wykwity biologiczne/chemiczne i tłuste plamy). Wszystkie malowane ściany należy dokładnie umyć wodą z dodatkiem detergentów (świetnie sprawdza się tutaj myjka ciśnieniowa). Jeśli poprzednia farba elewacyjna (o ile dom był już wcześniej malowany) nie trzyma się już zbyt dobrze i np. łuszczy się, trzeba będzie ją usunąć z tynku.
Po drugie, gdy powierzchnie fasady są już oczyszczone i suche, ściany należy zagruntować odpowiednim preparatem (zależnym od rodzaju farby). Pozwoli to wyrównać chłonność podłoża, przez co farba będzie się lepiej trzymać. Gruntowanie najlepiej jest zaczynać od naroży i miejsc o utrudnionym dostępie jak okolice rynien.
Narzędzia potrzebne do malowania elewacji
Dokładnie tak jak ściany wewnętrzne, elewację można malować na kilka sposobów, i wybór ten determinuje konkretne narzędzia. Zasadniczo metody malowania można podzielić na dwie grupy – ręczne (pędzlami i wałkami) i maszynowe (pistoletem natryskowym lub agregatem umożliwiającym malowanie hydrodynamiczne).
Przeczytaj także: Malowanie ścian – natryskowo, wałkiem czy pędzlem?
Poza farbą i gruntem potrzebne będą:
- drabina,
- rusztowania,
- folia malarska do zabezpieczenia okien i drzwi,
- taśmy malarskie,
- detergenty (najlepiej mydło malarskie),
- pędzle, wałki, pistolet lub agregat do malowania elewacji.
O czym pamiętać przy malowaniu elewacji?
W pierwszej kolejności, jeszcze w trakcie przygotowania powierzchni do malowania, należy zabezpieczyć najbliższe otoczenie. Każdy element, którego nie zamierzamy malować, trzeba zabezpieczyć folią malarską. Do jej zamocowania wystarczy taśma malarska.
Niezwykle ważne jest też zadbanie o wystarczającą ilość farby. Nie może jej zabraknąć w trakcie pracy, więc trzeba dokładnie obliczyć potrzebną objętość i najlepiej wyposażyć się w pewien zapas (zawsze będą jakieś straty materiału, zależnie od wybranej metody – zdecydowanie najlepiej wypadają pod tym względem agregaty).
Malowania domu z zewnątrz nie powinno się zaczynać, jeśli nie ma ku temu odpowiednich warunków atmosferycznych. Najlepsza będzie sucha i bezwietrzna pogoda przy temperaturze między 5 a 25°C i wilgotności powietrza mieszczącej się w przedziale 45-70%. Jeśli zamierzamy rozłożyć malowanie domu na kilka dni (co jest częste przy malowaniu ręcznym), pogoda każdego z nich powinna być możliwie jednakowa – bez tego dopasowania pojawia się ryzyko znacznych różnic w odcieniach na powierzchni poszczególnych ścian.
Ważną zasadą jest także utrzymanie jednego kierunku pracy – farby najlepiej nakładać z góry na dół, łącząc poszczególne pasy metodą mokro na mokro. Nie powinno się także urządzać dłuższych przerw w trakcie malowania danej powierzchni – wcześniejsze pasy mogą zacząć schnąć, zanim malowanie się skończy, co może doprowadzić do różnic w odcieniach poszczególnych fragmentów ściany.
Od czego zależy cena malowania elewacji?
Cena będzie w dużym stopniu uzależniona od tego, czy chcemy zabrać się za malowanie elewacji domu samodzielnie, czy zlecić to fachowcom – liczą oni sobie za metr kwadratowy. Warto przy tym sprawdzić i porównać ze sobą cenniki przynajmniej kilku firm – nawet w tym samym województwie zdarzają się bowiem bardzo duże różnice między cenami za m2.
Dużą rolę odgrywa też położenie geograficzne – cena za m2 różni się diametralnie w poszczególnych częściach Polski.
Kolejnym ważnym składnikiem ceny jest rodzaj farby – różne preparaty mają różną cenę. Najtańsze są białe akryle – za 10 l trzeba zapłacić jakieś 70 zł. Aktualnie najdroższe są kolorowe farby silikatowe – za nie zapłacić ok. 300 zł/15 l. Pewnym kompromisem jest zakup białej farby i osobnego barwnika, jednak przy tej opcji trudno jest zachować jednolity odcień w poszczególnych partiach materiałów.
Cena za m2 będzie także uzależniona od tego, czy sami zajmiemy się przygotowaniem powierzchni – samo umycie budynku przez specjalistę pociąga za sobą koszt ok. 14 zł za metr kwadratowy. Konieczny może się okazać także zakup specjalnego środka przeciw grzybom lub glonom – będzie to koszt rzędu 40 zł za 20-40 m2 – oraz dedykowanego pędzla (kolejne 40 zł).
Ile kosztuje samodzielne malowanie elewacji?
Koszt samodzielnego malowania zależy głównie od zastosowanych materiałów i akcesoriów. Wspomniana farba silikatowa czy dodatkowa myjka ciśnieniowa mogą wygenerować spory koszt – profesjonalna myjka to koszt ok. 400 zł. Sprzęt ten ma jednak tę zaletę, że można go później wykorzystać do np. mycia kostki brukowej czy samochodu. Warto też przyłożyć się do precyzyjnego określenia potrzebnej ilości farby, żeby nie ponosić zbędnych kosztów. Wydajność danej farby powinna być podana przez producenta na opakowaniu lub w sklepowym opisie produktu.
Wałki czy pędzle są na szczęście dość tanie, jednak malując nimi elewację, trzeba przygotować się na długie godziny mozolnej pracy. O wiele wygodniejszy będzie agregat. Jest to jednak zdecydowanie najdroższa opcja – za najtańszy model trzeba zapłacić ok. 2 tys. zł. Na szczęście wiele firm oferuje wypożyczanie takiego sprzętu – kilkudniowa usługa tego typu nie powinna kosztować więcej niż 200 zł. Warto przy tym pamiętać, że malowanie agregatami wymaga pewnej wprawy – można się więc pokusić o szkolenie z zakresu obsługi tego sprzętu, kosztujące jakieś 50 zł.
Ile kosztuje wynajęcie fachowca?
Zasadniczo największą różnicą w kosztach między własnoręcznym malowaniem a skorzystaniem z usług fachowca jest robocizna – za materiały i tak trzeba zapłacić samemu (czy to kupując je osobiście, czy to zwracając koszty fachowcowi). Z drugiej jednak strony koszt malowania elewacji przez specjalistę nie uwzględnia ceny sprzętu.
Zatem ile kosztuje malowanie elewacji domu przez fachowca? Jak już wspomnieliśmy, stawki są bardzo zróżnicowane i zależą od regionu. Co nie powinno dziwić, najdrożej wychodzi w Warszawie – fachowcy ze stolicy liczą sobie nawet 33 zł od metra kwadratowego. Gdzie jest najtaniej? Pod tym względem przodują województwa dolnośląskie i lubelskie – koszt robocizny tamtejszych wykonawców to jakieś 23 zł za metr kwadratowy. Jeśli zaś chodzi o średnią krajową cenę malowania elewacji, będzie to ok. 27 zł/m2.
Osobną kwestią jest impregnacja drewna, które coraz częściej stanowi element dekoracyjny ścian zewnętrznych. Zabieg ten kosztuje średnio 25 zł za metr kwadratowy, a najwyższa stawka to ok. 30 zł (oczywiście znów w Warszawie).
Dowiedz się więcej: Malowanie hydrodynamiczne – poradnik dla początkujących
Malowanie elewacji domu – podsumowanie
Choć mogłoby się wydawać inaczej, elewacja nie jest wcale trudna do pomalowania – dom z zewnątrz można z powodzeniem pomalować samodzielnie. Kluczowe jest jednak odpowiednie przygotowanie podłoża, aby farba dobrze się trzymała. Jeśli nie czujemy się z tym pewnie lub zwyczajnie nie mamy na to czasu, malowanie elewacji można też zlecić fachowcowi – naprawdę wiele firm oferuje usługi tego typu. Które rozwiązanie będzie bardziej opłacalne? W ostatecznym rozrachunku koszty wyglądają dość podobnie – w większości przypadków koszt robocizny równoważy się z ceną sprzętu. Decyzja zależy więc w głównej mierze od indywidualnych preferencji i ilości dostępnego czasu.
Agregaty do malowania elewacji
Agregat Graco RTX 5500 PX 17H580
| Maks. wydajność: | 21 l/min |
| Maks. ciśnienie robocze: | 7 bar |
| Pojemność zbiornika: | 57 l |
| Maks. długość węża: | 30 m |
Agregat malarski Wagner SF 23
| Maks. wydajność: | 2,4 l/min |
| Maks. ciśnienie pracy: | 250 bar |
| Maks. rozmiar dyszy: | 0.023" |
| Silnik: | 1,3 kW |
Agregat malarski Wagner SF 27
| Maks. wydajność: | 3,0 l/min |
| Maks. rozmiar dyszy: | 0.027" |
| Silnik: | 1,5 kW |
| Napięcie: | 230V/50Hz |
Finish 230 Lacquer Spraypack
| Maks. wydajność: | 1,2 l/min |
| Maks. rozmiar dyszy: | 0.019" |
| Silnik: | 0,56 kW |
| Napięcie: | 230V/50Hz |
Finish 230 Emulsion Spraypack
| Maks. wydajność: | 1,2 l/min |
| Maks. rozmiar dyszy: | 0,019" |
| Silnik: | 0,56 kW |
| Napięcie: | 230V/50Hz |
Agregat malarski Wagner SF 31
| Maks. wydajność: | 3,5 l/min |
| Maks. rozmiar dyszy: | 0,031" |
| Silnik: | 1,7 kW |
| Napięcie: | 230V/50Hz |
Wagner SF 7000
| Maks. wydajność: | 7,2 l/min |
| Maks. rozmiar dyszy: | 0.035" |
| Silnik: | 2,8 kW |
| Napięcie: | 230V/50Hz |
Agregat malarski Wagner HC 950
| Maks. wydajność (HC 950 E): | 6,6 l/min |
| Maks. wydajność (HC 950 G): | 8 l/min |
| Maks. ciśnienie robocze: | 250 bar |
| Maks. rozmiar dyszy (1 pistolet): | 0,052" |
Agregat malarski Wagner PS 3.39
| Maks. wydajność: | 5,0 l/min |
| Maks. ciśnienie pracy: | 221 bar |
| Maks. rozmiar dyszy (1 pistolet): | 0,039" |
| Maks. rozmiar dyszy (2 pistolety): | 0,026" |