Szlifowanie drewna od A do Z

Kiedy szlifować drewno?

Jest kilka sytuacji, w których powierzchnię drewna należy poddać zabiegowi szlifowania:

• kiedy chcesz przygotować drewno do malowania, olejowania lub bejcowania – mogą to być powierzchnie mebli, ławek, altana ogrodowa czy podłoga,
• w przypadku starych i zniszczonych warstw lakierów na elementach drewnianych, zwykle meblach przeznaczonych do renowacji (na naszym blogu przeczytasz więcej o renowacji starych mebli)
• kiedy powierzchnia drewna uległa uszkodzeniu, na przykład zarysowaniu.

Celem szlifowania drewna jest nie tylko nadanie mu estetycznej, bezpiecznej i przyjemnej w dotyku gładkiej powierzchni, ale także przygotowanie go do aplikacji preparatu ochronnego lub dekoracyjnego.

Czym szlifować drewno – różne techniki i narzędzia

To, czym będziesz szlifować drewno, zależy od wielkości i rodzaju powierzchni. Do szlifowania dużych powierzchni wybierz szlifierkę – to zaoszczędzi Ci sporo czasu i wysiłku. Małe możesz szlifować ręcznie. W zależności od tego, którą z tych metod wybierzesz, będą Ci potrzebne różne narzędzia – arkusze papieru ściernego o różnej gradacji lub szlifierka. O tym, jakie szlifierki dostępne są na rynku i jak wybrać najlepszą do pracy z drewnem, przeczytasz w dalszej części artykułu.

Szlifowanie ręczne – kiedy jest dobrym pomysłem?

Ręczne szlifowanie przy użyciu papieru ściernego sprawdzi się w przypadku małych powierzchni – pojedynczych elementów mebli czy też dekorów. Oczywiście możesz zeszlifować ręcznie całą podłogę tarasu, ale zajmie Ci to mnóstwo czasu. Z drugiej jednak strony, jeśli nie masz dużego doświadczenia, to szlifowanie drewna papierem jest obciążone mniejszym ryzykiem uszkodzenia materiału.

Jeśli postanowiłeś szlifować ręcznie, koniecznie zwróć uwagę na granulację papieru ściernego – będziesz potrzebował arkuszy o różnej granulacji. Jeśli na szlifowanej powierzchni są warstwy starego lakieru, drzazgi lub rysy, będzie Ci potrzebny najpierw gruby papier ścierny o oznaczeniu P60. W miarę postępu prac używaj papieru coraz drobniejszego aż do P260 lub P300, najlepszego do końcowej obróbki.

Szlifierki – którą z nich wybrać?

Szlifowanie drewna szlifierką jest znacznie efektywniejsze niż praca ręczna. Jaka szlifierka będzie się najlepiej do tego zadania nadawała? Do wyboru masz kilka rodzajów tego urządzenia – pamiętaj jednak, że warto postawić na dobrą szlifierkę od znanego i cenionego producenta. Tylko wtedy możesz mieć pewność, że pracy nie przerwie jej nagła awaria.

Szlifierka oscylacyjna

Szlifierki oscylacyjne wyposażone są w stopę o trójkątnym lub prostokątnym kształcie. Sprawdzają się przede wszystkim na powierzchniach płaskich i równych, o regularnych kształtach – możesz wykorzystać je do szlifowania drewnianych podłóg, blatów kuchennych czy drzwi.

Sprawdź naszą ofertę: Szlifierka oscylacyjna Festool

Szlifierka mimośrodowa

Szlifierki mimośrodowe wykonują ruchy oscylacyjne i dodatkowo obrotowe. Przeznaczone są zarówno do szlifowania dużych i płaskich powierzchni, jak i do tych nieregularnych. Nadają się także do obróbki metalu i usuwania powłok malarskich oraz polerowania – są uniwersalne.

Sprawdź naszą ofertę: Szlifierka mimośrodowa Festool

Szlifierka taśmowa

Szlifierki taśmowe są rewelacyjne do dużych i płaskich powierzchni. Mają wysoką wydajność i moc od 600 do 800 W. Cechą charakterystyczną szlifierek taśmowych jest rodzaj wykonywanego przez nie ruchu – w przeciwieństwie do głowic szlifierek mimośrodowych czy oscylacyjnych, taśma porusza się bowiem w jednym kierunku.

Sprawdź naszą ofertę: Szlifierka taśmowa Festool

Cykliniarka

To sprzęt do szlifowania podłóg drewnianych. Profesjonalne cykliniarki są jednak kosztownym zakupem – jeśli potrzebujesz urządzenia do okazyjnego szlifowania drewna podłogowego, zdecyduj się na wynajem urządzenia.

Szlifierki kątowe

Użycie szlifierki kątowej do pracy w drewnie, choć wydaje się proste, wymaga jednak sporo wprawy. Świetnie sprawdzają się w przypadku większych powierzchni, ale szlifowanie detali i zakamarków może się okazać niemożliwe. Jeśli jesteś początkujący, lepiej zrezygnuj z pomysłu pracy tą szlifierką.

Technika szlifowania drewna

Szlifowanie drewna to nie tylko sam zakup odpowiedniego urządzenia, ale także wybór stopnia granulacji materiału ściernego. Zbyt gruby papier ścierny może uszkodzić drewno, a zbyt drobny z kolei nie da żadnego efektu. Podobnie ma się rzecz nie tylko wtedy, gdy szlifujemy ręcznie, ale także w przypadku szlifowania drewna szlifierką.

Nie bez znaczenia jest również typ drewna. Jeśli szlifujesz drewno twarde (buk, dąb i drewno egzotyczne), należy wybierać materiał o nasypie pełnym. W ten sposób można uzyskać lepszy efekt. Natomiast do miękkiego drewna (świerk i sosna) lepiej nadaje się papier ścierny o mniejszej ilości ziaren. Na przykład – do twardego drewna początkowo użyj papieru o ziarnistości ok. 120, następnie 150 i 180 na końcu, natomiast do miękkiego drewna wybrać możesz kolejno papiery o granulacji 150, 180 i 200 lub 220.

Niezależnie od tego, czy szlifujesz twarde czy miękkie drewno, musisz pamiętać o kilku ważnych zasadach:

• zawsze prowadź szlifierkę czy papier wzdłuż włókien drewna – szlifowanie drewna w poprzek spowoduje powstawanie zadziorów i rys w materiale;
• nie dociskaj zbyt mocno szlifierki do podłoża – nie przyspieszy to pracy, a może spowodować przegrzanie i uszkodzenie urządzenia;
• szlifowanie drewna rozpocznij od użycia papieru o najmniejszej granulacji i zwiększaj ją stopniowo;
• pamiętaj, aby zużyty papier, tarcze czy bloczki zmieniać na nowe o tej samej granulacji;
• czynność szlifowania wymaga cierpliwości, ale i wyczucia – nie pracuj zbyt intensywnie nad jednym miejscem, tylko szlifuj całą powierzchnię równomiernie. Dzięki temu unikniesz sytuacji, w której powstanie widoczny ubytek materiału;
• przed ostatnim szlifowaniem wskazane jest pomalowanie drewna rozcieńczonym lakierem podkładowym – uprzednio jednak starannie odkurz jego powierzchnię;
• w przypadku pracy szlifierką taśmową zalecana prędkość przesuwu pasa wynosi 15-30 m/sek. Jeśli wybrany przez Ciebie model ma możliwość regulacji, ustaw prędkość ścierania na wspomnianą – inaczej uszkodzisz drewno.

Pamiętaj o BHP

Finalny efekt – idealnie gładka i równa powierzchnia drewna – z pewnością jest wart wysiłku i czasu. Istotne jest jednak również to, aby zadbać o swoje bezpieczeństwo (wszak szlifierką można sobie łatwo zrobić krzywdę) oraz czystość w miejscu pracy – zwłaszcza jeśli nie masz innego wyjścia jak pracować nad projektem na zamkniętej przestrzeni.

Zawsze używaj specjalnej maseczki przeciwpyłowej oraz ochronnych gogli – pył dostający się do dróg oddechowych powoduje nie tylko dyskomfort, ale także stwarza realne zagrożenie dla zdrowia. Drobinki lakierów i innych środków ochrony drewna oraz zarodniki grzybów i pleśnie mogą dostać się do płuc i uszkodzić je. Dlatego maseczka jest obowiązkowym elementem wyposażenia stolarza.

Podsumowanie

Zanim rozpoczniesz pracę, dobrze się do niej przygotuj. Najpierw sprawdź jakiego rodzaju drewno będziesz szlifował – o niskiej czy wysokiej twardości. Jaką powierzchnię masz do opracowania – dużą i płaską, czy niewielką, pełną zagłębień, wypukłości i zakamarków. Dopiero potem zdecyduj czy lepiej do pracy na danym podłożu nada się papier czy jednak szlifierka – a jeśli szlifierka, to jaka?